Banken en Verzekeraars
Banken en verzekeraars nemen een bijzonder positie in ten opzichte van hun klanten. Ze lijken een beetje op de Nutsbedrijven, doordat ze hun diensten bij achterstanden kunnen stopzetten waardoor de cliënt geen gebruik meer kan maken van hun diensten, zoals betalen of dekking geven tegen schades. Uitzondering hierop vormen de zorgverzekeraars, die de dekking van de basisverzekering niet kunnen stopzetten.
Banken
Banken zijn de spil in het betalingsverkeer. Is er sprake van achterstand op een krediet of wordt bijvoorbeeld de roodstand op een salarisrekening niet regelmatig opgeheven dan kan het krediet worden opgezegd. Zodra er in zo'n geval salaris wordt gestort op een rekening, dan wordt hiermee het krediet of de roodstand verminderd. Per 1 januari 2025 is een nieuwe regeling van kracht geworden, waardoor banken alleen maar het meerdere boven het zogenaamde beslagvrije bedrag hiervoor mogen aanwenden.
Beslagvrij bedrag
Ook voor banken geldt het beslagvrije bedrag. Indien er schulden zijn dan mag de bank in geval van achterstand alleen het bedrag op de rekening boven het beslagvrije bedrag gebruiken om daarmee de schuld af te lossen.
In onderstaande tabel staan de bedragen voor 2025:
| Gezinssamenstelling | Beslagvrij bedrag |
|---|---|
| Alleenstaande | € 2071,24 |
| Alleenstaande met kind(eren) jonger dan 18 jaar | € 2242,24 |
| Gehuwden zonder kinderen jonger dan 18 jaar | € 2739,03 |
| Gehuwden met kind(eren) jonger dan 18 jaar | € 2855,96 |
Roodstand op de Salarisrekening
Soms wordt maximaal gebruik gemaakt van de roodstand op een rekening en wordt deze bij niet nakomen van de regels ingetrokken. Effect is dan dat zodra er salaris op een rekening wordt gestort, er onvoldoende geld is voor uitgaven in de lopende of komende maand. In zo'n geval kan het helpen een tweede rekening bij een andere - lees: niet de huidige bank - te openen en hierop salaris te laten storten, zodat er ruimte is om de vaste lasten te betalen. De voormalige huisbank behoudt natuurlijk zijn vordering en kan die als "gewone" crediteur innen. Op deze pagina wordt hier verder op ingegaan.
Fraude met de bankrekening
Constateert een bank dat er fraude (of een vermoeden van fraude) met een bankrekening is gepleegd, dan wordt de klant opgenomen in het IVR {{#tip-text: IVR | Interne Fraude Registere} van de bank en evt ook het EVR: het frauderegister waarin de fraudemeldingen van alle banken zijn opgenomen en zijn te raadplegen en dat ook een koppeling met het CIS | Het fraude/wanbetalersregister van de verzekeraars heeft. Als registratie bij het EVR aan de orde is heeft dat als effect dat ook rekeningen bij andere banken waar de cliënt klant is worden geblokkeerd of beëindigd. Indien iemand in het EVR register wordt geregistreerd, is dit voor de duur van acht jaar. Gedurende deze periode is het openen van een nieuwe rekening moeilijk. Bij registratie in het IVR gelden per bank andere beleidsregels en dan is het effect klein omdat alsnog bij een andere bank een rekening kan worden geopend. Voordat een bank tot registratie overgaat, moet er overduidelijk en onomstotelijk bewijs of vermoeden van fraude zijn dat deze fraude ook daadwerkelijk door de klant gepleegd is.
Basisrekening
Als de bankrekening wordt beëindigd of geblokkeerd, dan heeft iemand op dat moment dus geen rekening meer en kan dus niet meer deelnemen aan het betalingsverkeer. Omdat je zonder bankrekening niet kunt leven, kan een Basisrekening worden geopend. Iedereen heeft recht op een Basisrekening. Een aantal banken (ABN AMRO, ING Bank, Rabobank, SNS Bank en Triodos) hebben aangegeven mee te werken aan een Basisrekening. Er kunnen wel aanvullende en zware voorwaarden worden gesteld. Een andere mogelijkheid is een basisrekening aan te vragen via een erkende hulpverleningsorganisatie. In het algemeen is het raadzaam in deze situatie direct Beschermingsbewind aan te vragen om zo zo snel mogelijk weer te kunnen beschikken over een bankrekening en de financiële huishouding op orde te krijgen.
Bezwaar en beroep
Tegen een opname in het EVR-register kan binnen zes weken bezwaar worden gemaakt bij de bank die de fraude heeft geconstateerd of vermoed.
Einde van de registratie
Eind van de registratie vindt plaats door:
- Erkennen van het bezwaar tegen de opname in het EVR-register
- Juridische uitspraak na niet erkennen bezwaar/vrijspraak bij de behandeling van de fraudezaak
- Acht jaar na registratie in het register
In de rechtspraak wordt de termijn van acht jaar te lang gevonden en is het raadzaam hierover juridisch advies in te winnen om na te gaan of deze termijn voor de cliënt kan worden verkort.
Basisbankrekening
Zonder betaalrekening is het niet mogelijk om deel te nemen in het het dagelijks betalingsverkeer. Mensen worden zo maatschappelijk uitgesloten omdat je geen geld meer kunt ontvangen en ook niets meer kunt betalen. De Nederlandse Banken en de Nederlandse Vereniging van Banken hebben in 2001 in overleg met het ministerie van Financienen het Leger des Heils afspraken gemaakt dat iedereen moet kunnen beschikken over een betaalrekening. Deze afspraken zijn vastgelegd in het Convenant Basisbankrekening. Inmiddels hebben zich al meerdere organisaties bij dit Convenant aangesloten.
Een basisbankrekening is een betaalrekening waar iedere volwassene in Nederland, maar ook in de rest van de EU, recht op heeft om mee te kunnen doen in de samenleving. Het is een betaalrekening voor iedereen. Op de website van de basisbankrekening staat in een stappenplan beschreven hoe je weer een nieuwe basisbankrekening kunt aanvragen.
Verzekeren
Bij verzekeren zijn er een aantal regimes die van toepassing zijn. De meest voorkomende behandelen we hier. Ook kan het voorkomen dat er een combinatie van twee verzekeringen is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een kapitaalverzekering gekoppeld aan een overlijdensrisicoverzekering. De eerste keert onafhankelijk van de situatie op een bepaalde datum uit, de tweede dient dan om een risico (bijvoorbeeld een overlijden) af te dekken. Deze twee verzekeringen kunnen aan elkaar gekoppeld zijn. In dat geval is de stelregel bij niet nakomen van de betalingsregeling uit te gaan van een risicoverzekering. Omdat dit van verzekering tot verzekering kan verschillen is het advies in die situatie de polis er op na te slaan. Dat is sowieso altijd een goede aanvulling op de informatie op deze pagina.
Kapitaalverzekeringen
Kapitaalverzekeringen zijn verzekeringen waarbij kapitaal wordt uitgekeerd op een bepaald moment. Wordt er niet meer ingelegd in een verzekering, dan stopt deze niet. Alleen stopt natuurlijk wel de waardeopbouw in de verzekering wat betreft de inleg. De waardeopbouw van het ingelegde geld blijft wel doorlopen. Eventueel kan de verzekering worden afgekocht en het ingelegde geld uitgekeerd. Dit is in het algemeen in het nadeel van de klant, omdat extra kosten in rekening worden gebracht. Daarnaast dient er in sommige gevallen ook rekening mee te worden gehouden dat uitkering kan leiden tot fiscale invordering, als de inleg wordt gezien als uitgesteld inkomen.
Ook een uitvaartpolis is een kapitaalverzekering. Deze keert altijd uit, hoewel het moment van uitkeren van tevoren niet vaststaat, maar wel zeker is (het overlijden van de verzekeringnemer).
Aandachtspunten:
Bij kapitaalverzekeringen kunnen aanvullende dekkingen zijn afgesloten, zoals premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid, arbeidsongeschiktheidsuitkering, etcetera. Ook hier geldt dat de polis hier duidelijkheid over kan verschaffen.
Risicoverzekeringen
Risicoverzekeringen zijn verzekeringen die een onvoorzien nadeel kunnen opvangen. Denk hierbij aan inboedelverzekering, autoverzekering, etcetera. Uitgangspunt is dat de premie bij vooruitbetaling verschuldigd is. Wordt hier niet aan voldaan (of worden andere voorwaarden geschonden, zoals fraude/misbruik), dan vervalt meestal de dekking van de verzekering. De verzekeringsmaatschappij hanteert meestal een coulant incassobeleid, maar de verzekeringsmaatschappij is gerechtigd in geval van schade tijdens de periode van wanbetaling niet uit te keren (de dekking wordt op basis van de polisvoorwaarden en zonder aankondiging opgeschort). Als de premiebetaling langere tijd niet plaatsvindt, zal de verzekeringsmaatschappij de klant uiteindelijk royeren. Dit kan gevolgen hebben voor de cliënt: mocht deze bij zijn huidige of andere verzekeraar deze verzekering (opnieuw) willen afsluiten, dan kan hij worden geweigerd vanwege een eerder royement.
Wanbetaling
Wanbetaling, misbruik/fraude, etcetera wordt namelijk bijgehouden in het Centraal Informatie Systeem van de verzekeraars. Soms lukt het wel een nieuwe verzekering te krijgen bij de huidige of een andere verzekeringsmaatschappij, maar meestal wel tegen ongunstigere voorwaarden (zoals jaarbetaling) of hogere premie. Mocht het helemaal niet lukken bij een reguliere verzekeringsmaatschappij een verzekering af te sluiten, dan kan dat (bijna) altijd wel bij De Vereende (wel tegen een hogere premie en vooruitbetaling van tenminste drie maanden premie). Dit geldt dus alleen bij royement bij een risicoverzekering en niet bij een kapitaalverzekering
Welke verzekering
Hoewel het iedereen bijna vrijstaat wel of geen risicoverzekeringen af te sluiten, is het advies in ieder geval altijd een WA-verzekering Particulieren af te sluiten. De kosten zijn laag in relatie tot. de geboden dekking. Voor andere verzekeringen dient bepaald te worden of de premie in verhouding staat tot de dekking of dat bijvoorbeeld een verzekering schade dekt die al elders wordt gedekt.
Aandachtspunten:
WA-verzekering vervoermiddel
Ieder geregistreerd voertuig (elk vervoermiddel met een kenteken) dat op de openbare weg staat, dient WA verzekerd te zijn. Is dit niet het geval, dan zal door de RDW (RijksDienst voor het Wegverkeer) een administratieve boete worden opgelegd. Meer uitleg hierover staat op deze pagina over de Rijksdienst voor het Wegverkeer.
Opstalverzekering
In geval van een eigen huis waarop een hypotheek rust, dient een opstalverzekering te zijn afgesloten. Is dit niet het geval, dan kan dit reden zijn voor een bank het hypotheekrecht op te eisen.
Zorgverzekering
Basisverzekering
Zie ook: Soorten Achterstanden